Waarom de thuisbatterij een hype is
Twee factoren zorgen ervoor dat de thuisbatterij momenteel erg populair is. Allereerst de afschaffing van de salderingsregeling. De salderingsregeling is erg fijn voor zonnepaneelbezitters, zoals collega Laurens Schiebroek ook uitlegt in een ander artikel. Zonnepaneelbezitters mogen de stroom die ze tegen een lage prijs terugleveren (op een moment dat de zonnepanelen meer stroom opwekken dan op dat moment wordt gebruikt) en de stroom die ze tegen een hoge prijs verbruiken (op een ander moment, als het verbruik hoger is dan de opwek) op de factuur tegen elkaar wegstrepen. Dit is financieel erg gunstig. Echter heeft het nieuwe kabinet van 2024 besloten dat per 2027 deze regeling wordt afgeschaft. Hierdoor vervalt het financiële voordeel en wordt het interessanter om te veel opgewekte stroom op te slaan in een batterij en later zelf te gebruiken, in plaats van direct terug te leveren aan het net tegen een lage prijs.
Daarnaast is er steeds meer sprake van netcongestie: een overbelasting van het elektriciteitsnet. Zonnepaneelbezitters leveren op zonnige dagen allemaal tegelijkertijd stroom terug aan het net, omdat ze meer opwekken dan op dat moment verbruiken. En bezitters van elektrische auto’s willen allemaal op hetzelfde moment hun auto opladen, namelijk direct na werktijd. Beide situaties zorgen voor een te grote vraag naar of een te groot aanbod van elektriciteit op het elektriciteitsnet. Een thuisbatterij zorgt voor een afname van netcongestie, omdat gebruik wordt gemaakt van zelf opgewekte stroom. Echter zorgt een verkeerd gebruik van thuisbatterijen juist voor een toename van congestie, omdat alle consumenten op dezelfde tijdstippen de thuisbatterij zullen vullen of legen.
Is de thuisbatterij een goede investering?
Het korte antwoord: nu nog niet voor iedereen, maar in 2027 misschien wel. De redenatie heeft te maken met twee aspecten: de salderingsregeling en de huidige capaciteit van een thuisbatterij.
De salderingsregeling
Laten we weer beginnen met de salderingsregeling. Zolang deze regeling blijft bestaan zal het voor de eigenaar van zonnepanelen niet uitmaken of hij te veel opgewekte stroom bewaart in een thuisbatterij of teruglevert aan het net. Immers kan hij, op een moment waarbij hij stroom wil afnemen dat hij op dat moment niet opwekt, deze stroom verkrijgen tegen een lage prijs. Bij verbruik op een moment dat er geen sprake is van eigen opwek streept hij dit verbruik namelijk weg tegen eerdere teruglevering. Er is dus geen noodzaak voor het hebben van een thuisbatterij. Een eigenaar van zonnepanelen betaalt alleen voor zijn netto elektriciteitsverbruik in een jaar, dus verbruik minus teruglevering. Een thuisbatterij kost al snel 7000 euro, dit zijn kosten die niet worden terugverdiend.
Er is op dit moment geen enkele prikkel om rekening te houden met de belasting van het elektriciteitsnet. In België is dit anders: daar is het bedrag dat huishoudens aan hun netbeheerder betalen afhankelijk van hoe zwaar ze het elektriciteitsnet belasten.
Als de salderingsregeling verdwijnt zal de situatie veranderen. Opwek en verbruik mogen niet meer tegen elkaar worden weggestreept. Te veel opgewekte elektriciteit dat wordt teruggeleverd aan het net levert weinig op en bij verbruik van elektriciteit van het net (bijvoorbeeld in wintermaanden) moet de hoge marktprijs worden betaald. Vanaf 2027 wordt een thuisbatterij dus een veel interessantere investering, omdat het interessant wordt te veel opgewekte stroom niet terug te leveren, maar op een later moment zelf te gebruiken.
De capaciteit van een thuisbatterij
Daarnaast is er de beperkte capaciteit van een batterij. De huidige capaciteit van een thuisbatterij anno juni 2024 is 10 tot 20 kWh. Laten we voor het gemak rekenen met 15 kWh. En laten we rekenen met het thuisvoorbeeld van collega Laurens. Hij heeft 14 zonnepanelen die op een goede zonnige dag totaal 30 kWh opwekken. Echter is zijn verbruik op zo’n zonnige dag 2 kWh. In deze situatie zal van de 30 kWh opgewekte elektriciteit: 2kWh worden verbruikt, 15 kWh worden opgeslagen in de batterij en alsnog 13 kWh worden teruggeleverd aan het net. Als de dag erna net zo zonnig is zal opnieuw 30 kWh worden opgewekt. Van die 30 kWh wordt 2 kWh verbruikt en de rest teruggeleverd. Immers is de batterij nog vol. In dit geval is het dus niet gunstig om een thuisbatterij te hebben.
De situatie is anders als de eigenaar van de thuisbatterij ook eigenaar is van een elektrische auto met privélaadpaal. Immers kan dan de auto worden opgeladen met elektriciteit van de thuisbatterij en wordt de batterij dus elke avond ontladen en de volgende dag weer worden gevuld met zelf opgewekte elektriciteit. In dat geval geldt: hoe hoger de capaciteit van de thuisbatterij, hoe groter het financiële voordeel voor de eigenaar. De capaciteit van een thuisbatterij ligt nu nog op 10 – 20 kWh, maar dit zal in de toekomst significant toenemen als meer partijen dergelijke batterijen gaan ontwikkelen.
Momenteel kan het aanschaffen van een thuisbatterij financieel gunstig zijn als de opgeslagen elektriciteit in de batterij dezelfde dag kan worden verbruikt. Bijvoorbeeld voor het opladen van een elektrische auto. Als in 2027 de salderingsregeling wordt afgeschaft en thuisbatterijen een significant grotere opslagcapaciteit hebben kan de aanschaf van een thuisbatterij voor veel meer consumenten een gunstige investering worden.
De auto als thuisbatterij
En waarom een thuisbatterij aanschaffen als je er eentje voor je deur hebt staan? Momenteel kunnen de meeste elektrische auto’s alleen elektriciteit laden, maar nog niet terugleveren. Dit gaat veranderen. In de toekomst zullen steeds meer auto’s bi-directioneel kunnen laden. Deze techniek heet ‘vehicle-to-grid’. Het is voor een elektrische auto dan mogelijk om niet alleen elektriciteit te ontnemen van het net, maar ook om elektriciteit uit de accu terug te leveren aan het net of aan de woning. Zowel de elektrische auto als de laadpaal dienen deze techniek te ondersteunen, maar er bestaan al auto’s en laadpalen die dit mogelijk maken. Ook hier geldt: in de toekomst zal deze techniek alleen maar verder ontwikkelen en interessanter worden voor de gemiddelde consument.
Voorlopig is de thuisbatterij dus nog vaak een ongunstige investering. Maar na het afschaffen van de salderingsregeling en het toenemen van de capaciteit van de gemiddelde thuisbatterij zal een dergelijke aanschaf interessanter worden. Daarnaast zal ook ‘de auto als thuisbatterij’ een interessant onderwerp zijn om in de gaten te houden.
Als Lux Consulting zijn we thuis in de energiemarkt. We helpen aanbieders van thuisbatterijen in het optimaliseren van hun bedrijfsprocessen en ondersteunen hun IT-teams met o.a. Product Owners, Scrum Masters en Business Analisten.
Interesse in meer informatie of een goede kop koffie? Neem gerust contact op met onze consultants via luxconsulting.nl.
